Okap kuchenny - jaki wybrać?

Rolą okapu jest pochłanianie kuchennych zapachów i pary wodnej powstającej podczas gotowania. Prawidłowo funkcjonujące urządzenie nie pozwala rozwijać się wilgoci i sprawia, że powietrze w kuchni zawsze jest czyste i świeże. Oprócz tego, okap jest też elementem dekoracyjnym i urozmaicającym przestrzeń kuchenną. Warto zatem dopasowywać go do pozostałych sprzętów AGD, mebli oraz innych przedmiotów wyposażenia tego pomieszczenia. Jednak najistotniejszym czynnikiem decydującym o wyborze okapu jest możliwość podłączenia go do przewodu kominowego. Dlatego w pierwszej kolejności trzeba zdecydować o kupnie wyciągu lub pochłaniacza. Choć producenci coraz częściej łączą te dwie funkcje, to w dalszym ciągu jest to najważniejsze kryterium podziału okapów kuchennych.

Wyciągi, zwane również okapami kominowymi lub wyspowymi wymagają podłączenia do oddzielnego przewodu wentylacyjnego. Wówczas okap pracuje w układzie otwartym. Oznacza to tyle, że zasysa on powietrze z niepożądanymi zapachami oraz parą wodną, a następnie wyrzuca je na zewnątrz budynku. Okapy tego typu mają wysoką wydajność i są tanie w eksploatacji. Przeważnie nieźle się też prezentują. Najczęściej mają gustowne wykończenia ze stali. Występują w wersji narożnej, skośnej i dedykowanej wyspom kuchennym. Ich wadami są spore gabaryty oraz konieczność dysponowania wolnym szybem wentylacyjnym. Nie są to zatem sprzęty odpowiednie dla osób pozbawionych przewodu kominowego w kuchni. Nie specjalnie nadają się też do wnętrz o ograniczonej powierzchni użytkowej.

Okapy wyspowe to rodzaj wyciągów. Nie mocuje się ich do ściany, a do sufitu. Doskonale się prezentują, ale tylko w odpowiednio przestronnych kuchniach, gdzie płytę do gotowania umieszczono w wyspie. Często wyposaża się je w dodatkowe, zaawansowane elektronicznie funkcje. Osoby planujące kupno okapu wyspowego muszą nastawić się na znaczny wydatek finansowy. Dolna granica cenowa to około 1500 zł. Natomiast górna może kształtować się na poziomie nawet 12 – 15 tys. zł.

Pochłaniacze pracują w obiegu zamkniętym. Sposób ich działania jest bardziej skomplikowany niż w przypadku wyciągów. Okapy tego rodzaju zasysają zanieczyszczone powietrze po to, by następnie zostało ono oczyszczone przez filtry znajdujące się w środku urządzenia i wydmuchane z powrotem do kuchni. W postaci pochłaniaczy produkuje się aktualnie kilka rodzajów okapów oraz umieszcza w nich różnego rodzaju filtry. Filtry węglowe i fizelinowe wymagają okresowej wymiany. Jeżeli nie będziemy tego robić systematycznie, wracające z pochłaniacza powietrze nie będzie oczyszczone. Oczyszczacze metalowe należy co jakiś czas myć ciepłą wodą.

Ze względu na szersze spektrum zastosowania, częściej wybieranymi urządzeniami do naszych kuchni są okapy działające na zasadzie pochłaniaczy. Pośród nich znaleźć można:

• okapy podszafkowe;
• okapy teleskopowe;
• okapy blatowe.

Pochłaniacze podszafkowe to najprostsze i jednocześnie najtańsze z omawianych urządzeń. Można mocować je bezpośrednio do ściany lub do szafki kuchennej (do jej spodu). Okapy te mają niewielkie rozmiary. Standardowa szerokość wynosi 60 cm. Urządzenia nie zajmują wiele miejsca, dzięki czemu nadają się do małych kuchni zamkniętych i otwartych aneksów kuchennych. Większość z nich ma jednak słabą wydajność, a dodatkowo trzeba liczyć się ze sporymi kosztami eksploatacji. Okapy podszafkowe kosztują od 100 do ponad 1000 zł.

Lepszą wydajnością charakteryzują się okapy teleskopowe, których mechanizm i powierzchnia pochłaniająca znajdują się w dnie szafki. Urządzenie jest zatem w zabudowie, a na wierzchu pozostaje jedynie jego dodatkowy element, którego wysunięcie powoduje uruchomienie okapu. Poprzez ukrycie sprzętu, kuchnia nie traci na dotychczasowym wyglądzie, a my zyskujemy dodatkową przestrzeń do przechowywania. Koszt zakupu okapu teleskopowego wynosi około kilkuset złotych. Warto dodać, że okapy te mogą pracować jako pochłaniacze i jako wyciągi.

Najnowszą propozycją producentów są okapy blatowe. To także urządzenia o wysokiej wydajności. Montuje się je na blacie (podobnie jak płyty kuchenne) lub ponad blatem (na specjalnym wysięgniku). Występują w dwóch wersjach: wysuniętej na stałe lub wysuwanej jedynie na czas pracy. Przeciętna cena takiego okapu to kilka tysięcy złotych. Są też jednak modele, kosztujące więcej niż 10 tys. zł.

Najważniejszym parametrem okapu jest jego wydajność. Określa się ją w metrach sześciennych na godzinę (m³/h), co oznacza ilość przefiltrowanego powietrza w wymienionym powyżej czasie. Prawidłowo  dobrany okap powinien mieć wydajność przynajmniej sześciokrotnie wyższą niż wynosi kubatura pomieszczenia kuchennego. Aby obliczyć kubaturę, należy pomnożyć powierzchnię przez wysokość kuchni.

Innym ważnym parametrem okapu jest poziom hałasu generowanego przez urządzenie podczas pracy. Głośność jest ważna szczególnie wtedy, gdy kuchnia jest połączona z salonem. Pracujący sprzęt może utrudniać pozostałe czynności domowe oraz przeszkadzać w odpoczynku czy oglądaniu telewizji. Najcichsze modele emitują dźwięki na poziomie 35 dB. Jednak większość dostępnych na rynku okapów pracuje z głośnością 50 dB.

W okapach liczą się też ich dodatkowe funkcje. Standarem jest oczywiście wbudowane oświetlenie. Oprócz niego okapy mają elektroniczne wyświetlacze, czujniki czyszczenia  lub wymiany filtrów, sensory zapachu, czasowe wyłączniki oraz bardzo przydatne w kuchniach minutniki. Dzięki tym ostatnim, niczego już nie przypalimy ani nadmiernie nie rozgotujemy.