Domowe sposoby na czysty materac. Co siedzi w naszych materacach i pościeli

Zaniedbywany przez lata materac może być nawet 10 kg cięższy niż ważył w momencie zakupu. Co powoduje tak znaczący wzrost wagi tego elementu wyposażenia łóżka? Kurz, roztocza i cały szereg odpadów organicznych. Całkowite wyeliminowanie tych zanieczyszczeń jest przeważnie niemożliwe – nie żyjemy przecież w sterylnym świecie. Jednak ich ilość można ograniczyć – i to znacząco. Pościel i materac trzeba przede wszystkim wietrzyć. Zaś powłoczki i pokrowiec zmieniać i prać. To niby takie oczywiste i mało skomplikowane czynności, a okazuje się, że nawet w XXI wieku nie wszyscy wykonują je w sposób regularny i z odpowiednią częstotliwością.

Wielu z nas pewnie nawet się nie spodziewa, co w rzeczywistości kryje się we wnętrzu zaniedbanego materaca czy pościeli. Oprócz materiału wypełniającego może znajdować się tam mniejsza lub większa ilość:

• naszego martwego naskórka – jego gubienie jest zupełnie naturalnym procesem, a większość pozostaje właśnie na materacu i pościeli (w ciągu roku człowiek gubi około ½ kilograma naskórka);
• włosów – zwłaszcza jeśli są łamliwe lub mają tendencję do wypadania;
• potu – każdy poci się w czasie snu, a pot wnika w elementy wyposażenia łóżka, stając się następnie pożywką dla bakterii i drobnoustrojów;
• resztek kosmetyków i stosowanych do prania detergentów;
• resztek jedzenia spożywanego w łóżku;
• kurzu pochodzącego z wnętrza pomieszczenia;
• roztoczy bytujących w kurzu i będących jednym z podstawowych alergenów;
• odchodów roztoczy;
• bakterii, pleśni i grzybów;
• sierści mieszkających z nami zwierząt domowych;
• brudu roznoszonego przez nas samych i nasze zwierzęta;
• groźnych pasożytów ludzkich i zwierzęcych – to najbardziej kłopotliwa „zawartość” materaca i pościeli, ale na szczęście występująca tyko w przypadku zakażenia nimi naszej bądź zwierzęcej skóry.

Warto zwrócić uwagę, że większość z tych wątpliwie przyjemnych zanieczyszczeń „zapraszamy” do naszych łóżek sami. Przykładowo: romantyczne śniadanie w pościeli to bardzo przyjemny początek nowego dnia, ale niestety trzeba po nim porządnie posprzątać. Konieczna jest również właściwa dbałość o higienę naszych ciał oraz staranne zmywanie makijażu przed snem.

To, czy pozwalamy zwierzętom domowym sypiać razem z nami, to sprawa indywidualna. Jednak jeśli pies czy kot gości w naszym łóżku, musimy zdawać sobie sprawę, że będzie ono mniej higieniczne niż gdybyśmy korzystali z niego tylko my sami.

To, że powłoczki z pościeli trzeba co  jakiś czas zmieniać wiedzą pewnie wszyscy. Jednak nie każdy robi to regularnie i we właściwych odstępach czasowych. Zalecany czas na zmianę powleczeń pościelowych to okres dwóch – trzech tygodni. Konieczna jest również ich wymiana po każdej chorobie. Wówczas (jeśli producent dopuszcza taką możliwość) najlepiej jest wyprać pościel w wyższej temperaturze niż stosowana standardowo. Wtedy udaje się unicestwić większość zarazków i to właśnie dlatego dawniej, gospodynie domowe pościel i prześcieradła nie tylko prały, ale również je gotowały i krochmaliły.

Prać lub czyścić chemicznie należy nie tylko poszwy, ale również całe kołdry i poduszki. Do prania w pralkach nadaje się przeważnie większość pościeli z wypełnieniami syntetycznymi. Te, które mają wsady naturalne są zazwyczaj trudniejsze w utrzymaniu w czystości i wymagają oddawania do specjalistycznych pralni.

Pościel syntetyczną pierzemy w wodzie o średniej temperaturze i z zastosowaniem delikatnych detergentów (najlepiej hipoalergicznych). Lepiej jej nie wirować, chyba że producent dopuszcza taką możliwość. Uprane elementy pościeli suszymy aż do całkowitego wyschnięcia w pozycji wiszącej. Dobrym do tego miejscem jest np. balkon, taras lub przewiewne i suche pomieszczenie.

Ponadto pościel trzeba regularnie wietrzyć (zarówno w lecie, jak i w zimie). Nie potrzebne są do tego jakieś nadzwyczajnie sprzyjające warunki pogodowe. Wystarczy, że nie będzie deszczu lub śniegu. W blokach pościel wietrzymy na balkonach. Właściciele domów jednorodzinnych mają szersze pole do popisu. Mogą wynieść ją do ogrodu. Po kilkugodzinnym przetrzymaniu na świeżym powietrzu, stanie się przyjemna i pięknie pachnąca.

Po nocy wnętrze materaca może być nieco zawilgocone, a to warunki idealne dla rozwoju grzybów i pleśni. By nie dopuścić do ich obecności w naszym łóżku – nie zaścielajmy go od razu po przebudzeniu. Najlepiej jest otworzyć szeroko okno sypialni, odkryć cały materac i pozwolić mu się swobodnie przewietrzyć przez kilka – kilkanaście minut. Dopiero po upływie tego czasu łóżko powinno zostać zasłane i przykryte kapą bądź narzutą, aby na pościeli nie osiadał kurz.

Materac należy też regularnie odkurzać, najlepiej przy pomocy odkurzacza z porządnym filtrem. Czynność ta powinna być wykonywana przy okazji każdego prania lub czyszczenia pokrowca. Jeżeli materac nie ma zdejmowanego pokrowca – należy go odkurzać przynajmniej raz na tydzień. Dobre efekty higieniczne przynosi również posypanie powierzchni materaca sodą oczyszczoną i pozostawienie jej na około ½ godziny. Po tym czasie sodę zbiera się odkurzaczem, a materac jest odświeżony i dużo czystszy niż wcześniej. Należy pamiętać, że w przypadku konieczności usunięcia zanieczyszczeń na mokro – materac do wyschnięcia należy ustawić w pozycji pionowej.

Doskonałym sposobem na pozbycie się roztoczy i innych alergenów bytujących w materacach jest tzw. wymrażanie – metoda z pewnością znana alergikom, ale warta uwagi także osób zupełnie zdrowych. Kiedy na dworze panuje ujemna temperatura – wystawmy materac na balkon lub wynieśmy go do ogrodu. Już godzinna kwarantanna jest w stanie przynieść dość dobre rezultaty.

Zdejmowany pokrowiec na materac znacznie ułatwia utrzymanie łóżka w należytym stanie higienicznym. Dodatkowa warstwa materiału, którą najczęściej można uprać w pralce, zatrzymuje brud i wilgoć, pozwalając dłużej zachować świeżość materaca. Zabezpiecza też jego wnętrze przed wnikaniem kurzu i roztoczy, a tym samym hamuje rozwój alergenów.

Większość dostępnych aktualnie materacy posiada zdejmowany pokrowiec. Jeśli jednak nasz materac jest pozbawiony tego elementu – zawsze można dokupić go oddzielnie. Trzeba tylko dokładnie zmierzyć łóżko i zanotować sobie jego wymiary. Jednorazowy wydatek z pewnością zaowocuje zdrowszym i bardziej higienicznym snem.

Wymiany wymagają wszystkie materace, o które dotychczas nie dbaliśmy w sposób prawidłowy. Z ogromem zanieczyszczeń można mieć do czynienia już nawet po kilku miesiącach eksploatacji (zwłaszcza, gdy bardzo niechętnie podchodzimy do podstawowych zasad higieny). Jednak nawet i te zadbane oraz prawidłowo pielęgnowane materace nie są produktami o dożywotniej trwałości. Mogą się odkształcać, deformować i uniemożliwiać wygodny wypoczynek. Dlatego też przyjmuje się, że 10 lat użytkowania materaca to czas, w którym zdążył się on już wysłużyć. Po tym okresie warto nabyć nowy egzemplarz i od nowa cieszyć się higienicznym i komfortowym snem.